k vitamini ne demek?

<table> <tbody> <tr class="odd"> <td style="text-align: center;"><p><em>K vitamini (Filokinon)</em></p></td> </tr> <tr class="even"> <td style="text-align: center;"><p>Genel özellikleri</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td style="text-align: center;"><p><a href="Kimyasal_formül" title="wikilink">Kimyasal formülü</a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td style="text-align: center;"><p>Vitamin özellikleri</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td style="text-align: center;"><p><a href="Çözünürlük_(kimya)" title="wikilink">Çözünürlüğü</a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td style="text-align: center;"><p>Günlük alınması gereken miktar (Yetişkin erkek)</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td style="text-align: center;"><p>Günlük alınması gereken miktar (Yetişkin kadın)</p></td> </tr> <tr class="even"> <td style="text-align: center;"><p>Eksikliği</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td style="text-align: center;"><ul> <li>Aşırı kanama</li> <li>İdrarda kan</li> <li>Pıhtılaşma problemi</li> <li>Ağır adet kanamaları</li> <li>Kolay kızarma, morarma</li> </ul></td> </tr> <tr class="even"> <td style="text-align: center;"><p>Fazlalığı</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td style="text-align: center;"><ul> <li>Fazla pıhtılaşma</li> <li>Damar tıkanıklığı</li> <li>Kaşıntı, kızarma, terleme<a href="#fn1" class="footnote-ref" id="fnref1" role="doc-noteref"><sup>1</sup></a></li> </ul></td> </tr> <tr class="even"> <td style="text-align: center;"><p>Kaynakları</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td style="text-align: center;"><ul> <li>Kuru yemişler</li> <li><a href="Süt_ürünleri" title="wikilink">Süt ürünleri</a></li> <li><a href="Meyve" title="wikilink">Meyve</a></li> <li>Yeşil <a href="sebze" title="wikilink">sebzeler</a></li> </ul></td> </tr> <tr class="even"> <td style="text-align: center;"></td> </tr> </tbody> </table> <section class="footnotes footnotes-end-of-document" role="doc-endnotes"> <hr /> <ol> <li id="fn1" role="doc-endnote"><a href="#fnref1" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> </ol> </section>

K Vitamini lipofilik ve hidrofobik bir vitaminler grubuna verilen addır. K vitamini 1920'lerin sonlarında Danimarkalı bilim insanı Henrik Dam'ın kolesterol hakkındaki çeşitli araştırmaları sonucu keşfedilmiş, kan pıhtılaşması ile ilişkili olduğu saptandığı için de önceleri koagülasyon vitamini (yani pıhtılaşma vitamini) olarak adlandırılmıştır. K harfini almasının sebebi vitamine dair ilk keşiflerin Almanca bir dergide yayımlanması ve bu yazınlarda vitaminin Koagulationsvitamin şeklinde yer almasından gelir.

K vitaminlerine bazı proteinlerin posttranslasyonal değişimi, özellikle de koagülasyon yani kan pıhtılaşması, için gereksinim duyulur. Kimyasal olarak bunlar 2-metil-1,4-naftokinon türevleridirler ve genel kanıya göre etkinliklerinin temel sebebi kimyasal yapılarındaki naftokinon halkasıdır. Buradan hareketle genel olarak tüm K vitaminlerinin etki mekanizmaları benzerdir. Yine de bağısaktaki emilimi, taşınması ve doku dağılımı ile ilişkili olarak önemli farklılıklar ortaya çıkabilmektedir. Isıya oldukça dayanıklı olan K vitaminleri, bahsi geçen kimyasal özellikleri hasebiyle suda çözünmezler. İnsan vücudu K vitaminini depolayabildiği için günlük K vitamini katkısına ihtiyaç duymaz.

K<sub>2</sub> vitamini (menakinon) normalde bağırsaklardaki bakteriler tarafından üretilirler ve yetersizliği, bağırsaklar ağır bir şekilde zarar görmemişse, oldukça nadirdir.

Fizyoloji

K vitaminleri proteinlerdeki belirli glutamat kalıntılarının karboksilasyonunda görev alarak gamma-karboksiglutamat kalıntılarının (bunlara kısacas Gla-kalıntıları da denir) oluşumuna sebep olurlar. Gla-kalıntıları bilinen tüm n biyolojik aktiviteleri için gereklidirler¹.

keşfedilebilmiştir ve bunlar üç fizyolojik sürecin kontrolü (regülasyonu) için çok önemlidirler:

koagülasyon yani kan pıhtılaşması (Protrombin (faktör II), faktör VII, faktör IX, faktör X, protein C, protein S ve protein Z).²
kemik metabolizması (osteokalsin, ve matriks gla protein -MGP-).³
vasküler biyoloji.⁴

Kalın bağırsakta bulunan birçok bakteri, örneğin Escherichia coli, K<sub>2</sub>Êakinon iki farklı, küçük molekül arasında iki elektron taşır. Escherichia coli aerobik solunum yapabildiği gibi menakinon aracılığıyla anaerobik solunum da yapabilir.

Eksiklik belirtileri

Kontrolsüz kanamalara neden olan K vitamini eksikliği malabsorbsiyon (emilim bozukluğu) hastaları hariç ender görülür. Doğumdan sonraki ilk 3-5 gün içerisinde bağırsak florası henüz tam gelişmemiş olduğundan K vitamini eksikliği vardır.

Kaynakça

Orijinal kaynak: k vitamini. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Furie B, Bouchard BA, Furie BC. Vitamin K-dependent biosynthesis of gamma-carboxyglutamic acid. Blood, 1999, 93(6):1798-808. Review ↩
Mann KG. Biochemistry and physiology of blood coagulation. Thrombosis and Haemostasis, 1999, 82(2):165-74. Review. PM ↩
Price PA. Role of vitamin-K-dependent proteins in bone metabolism, Annual Review of Nutrition, 1988, 8:565-83. Review. PMID 3060178 ↩
Berk The physiology of vitamin K nutriture and vitamin K-dependent protein function in atherosclerosis, Journal of Thrombosis and Haemostasis, 2004, 2(12):2118-32. Review ↩